روز جهاني پيشگيري از خودكشي كه همه ساله در ۱۰ سپتامبر و در سراسر جهان برگزار ميشود، براي افزايش آگاهي عمومي نسبت به خودكشي و پيشگيري از آن در نظر گرفته شده است.مجمع جهاني پيشگيري از خودكشي (IASP) با همكاري سازمان بهداشت جهاني (WHO) و فدراسيون جهاني سلامت روان اين روز را ميزباني ميكند.سازمان ملل متحد يك 'سياستنامه پيشگيري از خودكشي' را در دهه ۱۹۹۰ منتشر كرد كه بسياري كشورها از آن براي پيشگيري از خودكشي پيروي ميكنند.
طبق آمارهاي سازمان بهداشت جهاني از در كنار هر يك خودكشي موفق ۲۰ خودكشي ناموفق صورت ميگيرد؛ اين يعني در هر ۳ ثانيه يك خودكشي ناموفق در جهان انجام ميشود.خودكشي مهمترين سبب مرگومير جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال است.خودكشي ۱۳امين عامل مرگومير در سراسر جهان است.
سازمان ملل اظهار ميدارد كه افرادي كه بر اثر حمله انتحاري ميميرند قصد خودكشي ندارند و تنها ميخواهد ديگران را بكشند و شايد خودكشي هدف دومشان باشد.
از ۳۴ كشور عضو سازمان همكاري اقتصادي و توسعه گروهي شامل كشورهاي توسعهيافته كه از اقتصاد بازار آزاد براي بهبود شاخص توسعه انساني بهره ميبرند، كره جنوبي بيشترين نرخ خودكشي را بر اساس آمار فهرست ميزان خودكشي كشورها داراست.در سال ۲۰۱۱ وزارت بهداشت اين كشور قوانيني را براي مقابله با اين معضل به تصويب رساند.
شعارها
۲۰۰۳ – "خودكشي قابل پيشگيري است!"
۲۰۰۴ – «نجات جانها، بازگرداندن اميد»
۲۰۰۵ – «پيشگيري از خودكشي كاري همگاني است.»
۲۰۰۶ – «با درك اميدهاي تازه»
۲۰۰۷ – «پيشگيري از خودكشي در طول زندگي»
۲۰۰۸ – «در سطح جهاني بيانديشيم، در سطح ملي برنامهريزي كنيم، در سطح محلي انجام دهيم.»
۲۰۰۹ – «پيشگيري از خودكشي در فرهنگهاي گوناگون»
۲۰۱۰ – «خانواده، جامعه و خودكشي»
۲۰۱۱ – «پيشگيري از خودكشي در جوامع چندفرهنگي»
۲۰۱۲ – «پيشگيري از خودكشي در سراسر جهان: تقويت كاراهاي محافظتي و ادامه اميدواري.»
۲۰۱۳ – «بدنامي اجتماعي: يكي از موانع مهم پيشگيري از خودكشي»
۲۰۱۴ – «شمعي را در جوار پنجرهاي روشن كن.»
۲۰۱۵ – «پيشگيري از خودكشي: رسيدگي و نجات جانها»
خودكشي از نگاه جامعهشناسانه
زيگموند فرويد عقيده داشت كه خودكشي رويكرد آن دسته از بيماران رواني است كه در آنها غريزه عشق خنثي شده و جاي خود را به غريزه مرگ داده است. اميل دوركيم شايد نخستين دانشوري باشد كه خودكشي را پديده اي اجتماعى تلقى كرده و به پژوهش دامنه دارى در اين زمينه دست يازيده است. وي در اين پژوهش كه امروز نيز به عنوان نخستين الگوى مرجع دراين زمينه محسوب ميشود، از جمله به بحران ها و فروپاشىهاى اجتماعى اشاره كرده كه منجر به برباد رفتن روياها مي شوند.
ايران
طي ده سال گذشته، دستكم ۴۳۸ هزار نفر در ايران در اثر برق گرفتگي، مسموميت با گاز، سوختگي يا غرقشدگي و سانحه از دنيا رفتهاند. مسموميت دارويي مرگبار نيز در اين مدت روندي افزايشي داشته است.
سه خودكشي دانشآموزي در سال ٩٤، خودسوزي كارگران، خودكشي شهروندان در مترو و... را نيز بايد اضافه كرد. آيا همه اينها ميتواند نشانهاي از بحران خودكشي در ايران باشد؟
سيدحسن موسويچلك، رئيس انجمن مددكاري ايران مي گويد:
در ۱۵ سال اخير نرخ خودكشي در ايران بين پنج، شش تا هفت در صد هزار نفر بوده؛ ولي حتي يك مورد نيز ميتواند براي ما آمار زيادي باشد.
موسويچلك گفت: آمارهاي رسمي در حوزه اقدام به خودكشي واقعي نيست؛ چراكه بسياري موارد براي استفاده از دفترچه بيمه ثبت نميشود؛ اما در نهايت بايد گفت خودكشي معلول عوامل ديگري است كه اگر مديريت نشوند، شاهد ساير آسيبهاي اجتماعي نيز خواهيم بود.
مطابق گفته موسويچلك و براساس آمار انجمن پيشگيري از خودكشي ، خودكشي يكي از شايعترين علل مرگ در دنياي امروز است. براساس گزارشهاي بينالمللي، سالانه ۸۰۰ هزار نفر بر اثر خودكشي از بين ميروند. اين در حالي است كه اين آمار فقط مختص به خودكشيهاي منجر به مرگ است و در واقع ۲۰ برابر اين رقم، خودكشيهاي ناموفق اتفاق ميافتد؛ يعني طبق آمارهاي سازمانهاي جهاني، در هر ساعت ۱۹ نفر در جهان خودكشي ميكنند و خودكشي، هشتمين دليل مرگومير در دنيا محسوب ميشود.
۷۵ درصد از خودكشيها در كشورهايي با درآمد كم يا متوسط اتفاق ميافتد و ۶۰ درصد از خودكشيهاي موفق دنيا در قاره آسيا انجام ميشود. طبق آمار سالانه بيش از ۳۰ هزار نفر در آمريكا با خودكشي جان خود را از دست ميدهند و هزاران نفر نيز بهدليل خودكشي ناموفق در بخش اورژانس بيمارستانها درمان ميشوند.
به اميد جهاني پر از صلح و آرامش و لبخند