باب دیلن، خواننده، آهنگساز، شاعر و نویسنده آمریکایی، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۶ شد. باب دیلن اولین ترانهسرایی است که برنده جایزه نوبل ادبیات میشود.
جایزه نوبل ادبیات هرسال به نویسندهای داده میشود که به گفته آلفرد نوبل برجستهترین اثر با گرایش آرمانخواهانه را نوشته باشد. منظور از «اثر» معمولاً مجموعه کارهای نویسندهاست، اگرچه گاه در متن مربوط به جایزه از آثار مشخص نیز نام برده شدهاست.هر سال نام عدهای از نویسندگان برجسته جهان به عنوان برنده احتمالی نوبل ادبی در میان میآید، اما در اغلب موارد تصمیم کمیته نوبل در اینمورد غافلگیرکننده است. آکادمی سوئد برنده جایزه نوبل ادبیات را تعیین میکند .بر خلاف جوایز علمی نوبل که به خاطر یک دستاورد علمی مشخص به برندگان اعطا میشود، نوبل ادبی به خاطر مجموعه آثار یک نویسنده به او تعلق میگیرد. هیأتی متشکل از ۱۸ نفر نویسندهای را برای این جایزه برمیگزیند. نوبل ادبی مهمترین جایزه نوبل است و معمولاً به یک نویسنده تعلق میگیرد. در سالهای ۱۹۰۴، ۱۹۱۷ و این ۱۹۷۴ این جایزه به طور مشترک به دو نویسنده اهدا شد.باب دیلن اولین ترانهسرایی است که برنده جایزه نوبل ادبیات میشود.پیش از انتخاب باب دیلن، آخرین باری که یک آمریکایی برنده جایزه نوبل ادبیات شد، سال ۱۹۹۳ بود.
بر اساس اعلام کمیته نوبل، جایزه ادبی نوبل امسال این، به دلیل خلق بیانی شاعرانه در سنت موسیقی آمریکایی به باب دیلن داده میشود.
سارا دانیلز، دبیر دائمی آکادمی سوئد، در توصیف دیلن گفت که او یک نمونه بزرگ است و در تمام ۵۴ سال گذشته چنین بوده است. او با خواندن بخشی از شعر «بلوند بر بلوند»( (Blonde on Blonde دیلن، این شعر را نمونهای از شیوه درخشان قافیهپردازی و ردیفسازی و همچنین نمونهای درخشان از روش فکر کردن او دانست.
برندگان امسال نوبل در رشتههای دیگر پیش از این اعلام شده بودند و این آخرین جایزهای بود که در سال ۲۰۱۶ برنده آن اعلام شد. مراسم اهدای جوایز ۱۰ دسامبر، کمتر از دو ماه دیگر در استکهلم برگزار میشود. جایزه صلح نوبل نیز در اسلو اهدا خواهد شد.
باب دیلن، Bob Dylan
رابرت آلن زیمرمن Robert Allen Zimmerman زاده ۲۴ مه ۱۹۴۱ در دولوث، مینهسوتا است. دیلن که در سبک موسیقی بومی آمریکا به فعالیت میپرداخت، در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی به سبک راک روی آورد و اشعار عاشقانهٔ راک اند رول روز را با اشعار ادبی و روشنفکرانهٔ کلاسیک در هم آمیخت. دیلن در پدیدار شدن سبکی در موسیقی به نام راک بومی (Folk Rock) در اواسط دههٔ شصت بسیار تأثیرگذار بود و به شکسپیر همنسلان خود شهرت یافت. بعضی از کارهای دیلن به عنوان سرود جنبشهای اجتماعیِ دههٔ ۶۰ مطرح شدهاست. دیلن در پنج دهه اخیر در موسیقی آمریکا به عنوان یک پدیده مطرح بوده و یکی از تأثیرگذارترین چهرهها در موسیقی معاصر آمریکا به حساب میآید.
ترانه معروف او «چون یک خانهبهدوش» (Like a Rolling Stone) توسط مجله رولینگ استون به عنوان برترین ترانه تمام زمانها انتخاب شد.
برخی از ترانههای او توسط بسیاری از خوانندگان مشهور بازخوانی شدهاست که از جمله آنها میتوان به «از فراز برج دیده بانی»: All Along the Watchtower)) که توسط جیمی هندریکس اجرا شد، اشاره کرد. مارتین اسکورسیزی فیلم مستند «راهی به خانه نیست» (No Direction Home) را در مورد باب دیلن ساختهاست. همچنین فیلم «من آنجا نیستم» ساخته تاد هینز برگرفته از زندگی این هنرمند است.
دیلن به خاطر ترانههای نغز و پرمفهومش بارها نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات شده که در نهایت سال ۲۰۱۶ این جایزه را کسب نمود.او در سال ۱۹۸۲ به تالار مشاهیر ترانهسرایان و در سال ۱۹۸۸ به تالار مشاهیر راک اند رول راه یافت. برخی آلبومها و تکترانههای او نظیر بزرگراه ۶۱ دیدار دوباره، بلوند بر بلوند، آقای تمبورین من، چون یک خانهبهدوش و دمیدن در باد در تالار مشاهیر گرمی قرار گرفتهاند. در سال ۲۰۰۸ دیلن جایزه ویژه پولیتزر را برای «تأثیر ژرفی که با آفرینش اشعاری با قدرت شاعرانه فوقالعاده بر موسیقی عامهپسند و فرهنگ آمریکا گذاشت» به دست آورد.